- Βορεάς
- Προσωποποίηση του ανέμου βοριά στην ελληνική μυθολογία. Αναφέρεται ως γιος του Αστραία (ή του Τυφώνα) και της Ηούς και ισχυρότερος από τους τρεις αδελφούς του, τον Νότο, τον Εύρο και τον Ζέφυρο. Ο Β. συνδέεται στενά με τη Θράκη, τα όρη της και τους ποταμούς της (Στρυμόνιος, Θρηίκιος, Θρήιξ). Εκεί κατοικούσε και οδήγησε σε ένα σπήλαιο την παρθένα Ωρείθυια, κόρη του βασιλιά των Αθηνών Ερεχθέα, όταν την άρπαξε βίαια από τον Ιλισό. Θεωρείται πατέρας του Ζήτη, του Καλάιδος, της Κλεοπάτρας, της Χιόνης, καθώς επίσης και του Βούτου, του Λυκούργου και του Αίμου. Κατά τον Όμηρο, μόνο ο Αίολος μπορούσε να τον κατευνάσει και να τον εξεγείρει, ενώ σε παλαιότερες παραδόσεις ο Β. εμφανίζεται ως ορμητικός ίππος με τον οποίο η Ερινύς γεννούσε πυρίπνοα άλογα. Συχνά παρουσιάζεται με δύο πρόσωπα: ήρεμος και άγριος, ευμενής και δυσμενής άνεμος. Οι Αθηναίοι είχαν καθιερώσει από την εποχή των Μηδικών τους βορεασμούς (βλ. λ.), γιορτή προς τιμήν του Β., σε ανάμνηση της καταστροφής του περσικού στόλου από δυνατό βοριά, στη Σηπιάδα.
Ο Βορέας, ανάγλυφο από τους λεγόμενους «Αέρηδες» της Πλάκας (σχέδιο του ζωγράφου Τζ. Στιούαρτ).
* * *Βορεάς (-άδος) και Βορειάς και Βορηιάς, η (Α) [Βορέας]1. η κόρη του Βορρά2. ως επίθ. (για την πνοή του ανέμου) αυτή που έρχεται από τον βορρά.
Dictionary of Greek. 2013.